Σελίδες

18 Μαΐ 2016

Διεκδικώντας το φως: Ο αγώνας των τυφλών τη δεκαετία του '70


Το Μάιο του 1976, με το σύνθημα “ψωμί, παιδεία και όχι επαιτεία”, 300 περίπου τυφλοί μαθητές και οικότροφοι του ιδιωτικού φιλανθρωπικού συλλόγου «Οίκος Τυφλών» προτάσσουν τα στήθη τους, έρχονται σε σύγκρουση με την κυβέρνηση και απαιτούν νομοθετικά μέτρα για το δικαίωμα αξιοπρεπούς ζωής

Με τις κινητοποιήσεις αυτές για  πρώτη φορά  ένα μέρος  ατόμων με αναπηρία αρνούνται την ύπαρξή τους στο περιθώριο και ζητούν την προσοχή και την μέριμνα του κράτους. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό τον αγώνα, είχε και ο σημερινός υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Παναγιώτης Κουρουμπλής.


Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70 οι μη βλέποντες εξαρτιόνταν πλήρως από τις οικογένειές τους ή από την ιδιωτική φιλανθρωπία, καθώς δεν υπήρχε κρατική μέριμνα. Οι ευκαιρίες για εκπαίδευση και εργασία ήταν επίσης ελάχιστες. Κατά τη διάρκεια της Χούντας,  ακολουθήθηκε επιδοματική πολιτική για τυφλούς και κωφούς, ενώ παράλληλα η δικτατορία χρηματοδότησε και τα αντίστοιχα ιδιωτικά σωματεία, που λειτουργούσαν τότε.

Ο φιλανθρωπικός σύλλογος «Οίκος Τυφλών» ιδρύθηκε το 1906 με πρωτοστάτες δύο αστούς διανοούμενους, τον Βικέλα και τον Δροσίνη.  

Το 1907 μετά από μεγάλη δωρεά της οικογένειας ευεργετών της διασποράς, Άμπετ, χτίστηκε το Αμπέτειο Μέλαθρον στην Καλλιθέα (το ερειπωμένο νεοκλασικό υπάρχει μέχρι σήμερα στο χώρο που στεγάζεται το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών), η έδρα του Οίκου Τυφλών, που εξελίχθηκε σε σχολείο και οικοτροφείο για τυφλούς μαθητές και τρόφιμους. Με εμβληματική φιγούρα, μέχρι τη δικτατορία του Μεταξά,  τη διευθύντρια Ειρήνη Λασκαρίδου. 

Για 70 χρόνια, ο Οίκος Τυφλών μαζί με άλλους 3-4 άλλους ιδιωτικούς συλλόγους (Φάρος Τυφλών κ.ά.) ήταν οι μοναδικοί φορείς επιφορτισμένοι με την εκπαίδευση και τη φροντίδα των μη βλεπόντων. Αλλά και η ιδιωτική φιλανθρωπική πρωτοβουλία ήταν ανεπαρκής, καθώς αφορούσε πολύ περιορισμένο αριθμό ατόμων με προβλήματα όρασης. Ο Οίκος Τυφλών, δεν μπορούσε να φιλοξενήσει πάνω από 60 άτομα, οι 30 περίπου ήταν μαθητές του. Τα δε δημόσια Γυμνάσια που μπορούσαν να παρακολουθήσουν οι τυφλοί  δεν είχαν υποδομή, κατάλληλα βιβλία κλπ. Κι όλα αυτά  παρά το γεγονός ότι ο «Οίκος Τυφλών» είχε συγκεντρώσει τεράστια περιουσία, με δεκάδες ακίνητα από δωρεές και κληροδοτήματα, αλλά και ρευστό.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το 1976 οι τρόφιμοι του «Οίκου Τυφλών», σχημάτισαν σωματεία όπως και οι γονείς τους και ξεκίνησαν τον αγώνα τους για τη λήψη κρατικών μέτρων. Ο τωρινός υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Κουρουμπλής, δευτεροετής φοιτητής της Νομικής τότε, είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στις κινητοποιήσεις αυτές, όπως φαίνεται και στο παρακάτω βίντεο.

Στις 2 Μαΐου 1976 ξεκίνησε η πεντάμηνη κατάληψη του «Οίκου Τυφλών», όταν ομάδα μη βλεπόντων μαζί με μαθητές του Οίκου, κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις του. Την πρώτη ημέρα της κατάληψης, περισσότερα από 300 άτομα κατέκλυσαν τον χώρο, με την αστυνομία να δρα άμεσα.

Την επομένη της κατάληψης, μέλη της Συντονιστικής κλήθηκαν για ανακρίσεις στο Αστυνομικό Τμήμα Καλλιθέας, όπου μετά από επίμονες ερωτήσεις για τα πολιτικά τους πιστεύω, κατηγορήθηκαν με το Νόμο 4000 περί τεντιμποϊσμού!

Αυτό όμως δε μείωσε αλλά μεγάλωσε την δύναμή τους, καθώς μόλις λίγες ημέρες μετά, περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι έδωσαν το «παρών» στο γήπεδο του Πανιωνίου, εκφράζοντας έτσι τη συμπαράστασή τους στους αγωνιζόμενους τυφλούς. 

Η εξέγερσή τους για χειραφέτηση και αξιοπρεπή ζωή κράτησε πολλούς μήνες και δυνάμωσε με την κατάληψη του Δημαρχείου Αθηνών,  την 1η Οκτωβρίου 1976, όπου υποχρέωσαν  το Δήμο και το υπουργείο Δημόσιας Τάξης να επιδώσουν άδειες μικροπωλητή σε τυφλούς που είχαν διωχθεί από τον «Οίκο των Τυφλών» και αντιμετώπιζαν πρόβλημα βιοπορισμού. Όμως δε σταμάτησαν εκεί. Εκατοντάδες τυφλοί συγκεντρώθηκαν έξω από την Αρχιεπισκοπή απειλώντας ότι θα την καταλάβουν αν δεν ικανοποιηθεί το αίτημα τους.

Το γεγονός των μαζικών αυτών κινητοποιήσεων απέκτησε διεθνή προβολή όπου αρκετοί διάσημοι και σημαντικοί άνθρωποι όπως οι: Ζαν Πολ Σαρτρ, Σιμόν Ντε Μποβουάρ, Μισέλ Φουκώ, Σιμόν Σινιορέ, Βεργόπουλος, Πουλαντζάς  κ.α. δήλωσαν δημόσια τη συμπαράστασή τους, στο δίκαιο αγώνα των Τυφλών.

Οι τρόφιμοι και οι αλληλέγγυοι τους σύρθηκαν στα δικαστήρια πολλές φορές από τη Διοίκηση του «Οίκου Τυφλών», αλλά τελικά δικαιώθηκαν, καθώς αποφασίστηκε η κρατικοποίηση του «Οίκου Τυφλών», κάτι που αποδέχτηκε και η διοίκηση στα τέλη του 1976.

Μετά από δύο χρόνια νομικής διαδικασίας, το Σεπτέμβριο του 1979 το «Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών» (ΚΕΑΤ) χρίστηκε διάδοχος του τέως πλέον σωματείου «Οίκος Τυφλών».

Πριν από την εξέγερση των Τυφλών, η τυφλότητα είχε συνδεθεί με τη φτώχεια, την περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό ενώ υπήρχαν και εμπόδια στην εκπαίδευση καθώς δεν υπήρχαν βιβλία στη γραφή Μπράιγ. Μέχρι τότε, τα άτομα με αναπηρία, ζούσαν από την «ελεημοσύνη» και την «φιλανθρωπία», των οικογενειών τους. Αυτός ο αγώνας που ξεκίνησε στις 2 Μαΐου του 1976, ήταν ένας αγώνας για το δικαίωμα αξιοπρεπούς ζωής, απαιτώντας ίσες ευκαιρίες και τελικά δικαιώθηκε.

Ο  υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης  Κουρουμπλής είναι ίσως από τους λίγους ανθρώπους στην πολιτική σκηνή του τόπου, όπου αν και έχει υποστεί ολική  τύφλωση στην ηλικία των 10 ετών (από έκρηξη γερμανικής χειροβομβίδας, απομεινάρι του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1961), κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τους αγώνες του και ειδικότερα τους αγώνες του, για τα δικαιώματα των Τυφλών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Ο δευτεροετής τότε  φοιτητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Κουρουμπλής, που 40 χρόνια μετά βρίσκεται επικεφαλής στο υπουργείο  Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, μιλώντας στο Paraskhnio.gr, θυμήθηκει με συγκίνηση τον πεντάμηνο αυτόν αγώνα των Τυφλών για ένα καλύτερο αύριο, που άλλαξε την οπτική της κοινωνίας και της πολιτείας στο θέμα των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την όρασή τους…

«Εκείνος ο αγώνας εμπέδωσε μια βασική αρχή: Δεν παρέχουμε σε κανέναν  το πολυτελές δικαίωμα να αποφασίζουν  για εμάς, χωρίς εμάς», με αυτά τα λόγια ο κ. Κουρουμπλής θυμάται τον δικό του Μάη που καθόρισε όχι μόνο την δική του ζωή αλλά και πολλών συμπολιτών του.

«Οι νέοι τυφλοί τότε διεκδικούσαν το δικαίωμα  στη μόρφωση στη δουλειά και στην ζωή. Μετατρέψαμε  τη Βαστίλη των τυφλών  σε ένα μικρό πολυτεχνείο που άλλαξε  την καθημερινότητα των τυφλών και τον τρόπο που αντιμετωπίζονταν όχι μόνο από την πολιτεία και την κοινωνία…»

Στην ερώτηση για το αν έχουν καλυτερεύσει σήμερα οι συνθήκες ο Παναγιώτης Κουρουμπλής Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, τ. Γενικός Γραμματέας του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών & Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Αγώνα των Τυφλών απάντησε: «Φυσικά και έχουν καλυτερεύσει… Ο αγώνας όμως συνεχίζεται…»

Πηγές:
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=158256
http://www.natasakefallinoy.blogspot.gr  
http://www.paraskhnio.gr/o-panagiotis-koyroymplis-thymatai-ton/


Δείτε παρακάτω το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ-ντοκουμέντο «Ο αγώνας των τυφλών» που ολοκληρώθηκε μέσα στο 1977  της σκηνοθέτιδας Μαρίας Παπαηλιού, η οποία συμμετείχε και εκείνη στα γεγονότα της κατάληψης,  ως κηδεμόνας παιδιού που φιλοξενούνταν στον «Οίκο Tυφλών»



 Διαβάστε επίσης:




Δεν υπάρχουν σχόλια: